Amsterdam Plaza
Image default
Onderwijs

Gesprekstechnieken – waardevolle coachtips

Gesprekstechnieken zijn een essentieel onderdeel in het coachvak. Als goede coach moet je je die allemaal eigen maken. Iedere keer weer is puzzelen en moet je er voor zorgen dat je in elk traject van coaching de juiste vaardigheid inzet op het juiste moment. Maar wat moet je allemaal op dat gebied kunnen om goed te kunnen coachen? Wij zien het vak van coachen als een ambacht. Om dit onder de knie te krijgen begin je eerst met theorie. Vervolgens leer je de gesprekstechnieken hoe je in verbinding komt en een goed gesprek voert. Pas daarna leer je het vak écht, al doende in de praktijk. Dat doe je door aan de slag te gaan, kijken wat goed en eventueel verkeerd is gegaan. Ervaren wat wel en niet bij je past om daar vervolgens weer van te leren.

Ad en ik coachen nu opgeteld samen heel wat jaar, wel 30. Ook wij zijn beiden begonnen met allerlei communicatietrainingen en opleidingen om ons het vak van coachen en de daarbij behorende gesprekstechnieken eigen te maken. Daarna zijn we zelf als coach aan de slag gegaan. Meestal ging dat goed maar als we nu terug kijken, hebben we toen ook wat essentiële basisfouten gemaakt, wat natuurlijk begrijpelijk is. We hebben daar van geleerd gelukkig en dat willen we graag met je delen. Als je zelf mensen mag begleiden of coachen dan kun je je voordeel daar mee doen. 

Als je jezelf verder wil ontwikkelen als coach dan kan naast het lezen van dit artikel ook onze leergang coachen van collega’s voor coaches die net met coachen beginnen of onze praktische verdiepingstraining “Coaches: Houd de zaag scherp!” iets voor je zijn. Ben je beniuewd naar de ervaringen van eerdere deelnemers, kijk dan naar onderstaand filmpje.

Gesprekstechnieken, wat zijn het?

Gesprekstechnieken zijn wat ons betreft alle technieken die je nodig hebt om een goed coachingsgesprek te voeren. En dat is meer dan alleen het bekende luisteren, samenvatten en doorvragen. Het gaat daarbij ook over de voorwaarde scheppende sfeer die nodig zijn voor elk coachingstraject. Alleen wanneer dat goed is, kun je überhaupt met iemand in gesprek komen over waar het nu over moet gaan. Dat is ook de zogenaamde klik.

Gesprekstechnieken en coaching

Een goede coach beschikt over de vaardigheden om op het juiste moment de juiste vraag te stellen. Dat dat niet altijd eenvoudig is, onderstreept deze bijdragen. Uitgangspunt in deze bijdrage zijn veel gemaakte fouten bij het coachen. We hebben het bewust fouten genoemd en geen valkuilen omdat deze fouten het succes van het coachingstraject ondermijnen. Lees als je aan het coachen bent of wil gaan coachen deze bijdrage en probeer niet in d valkuilen te trappen. Lees ook onze uitleg wat er gebeurt als je de genoemde fouten maakt en maak gebruik van de tips die we geven.

 

Valkuil: De hardwerkende coach!

Quote: “Een goede coach is een luie coach.” –Jo van den Tillaart-

Als het gaat over voorbeelden van gesprekstechnieken uit de praktijk hoe het niet moet: De coach als hard werkende detective.

In onze leergang oefenen de cursisten veel met gesprekstechnieken door het voeren van een coachingsgesprek. Een veelgemaakte fout is dat de beginnende coach energiek en enthousiast aan de slag gaat. Hij is gericht bezig met de inhoud. Hij verzamelt vooral informatie over de coachvraag en raakt hierdoor het contact met de ander kwijt. Ook schetst hij het beeld dat hij als coach het wel op zal lossen. Veelal heeft hij na korte tijd al een oplossing in gedachte en gaat vervolgens met gesloten vragen aan de slag om zijn oplossing bevestigd te krijgen. Vervolgens gaat hij dan vol voor zijn oplossing. Kortom hij werkt hard om het probleem van de ander op te lossen. De ander zelf is nog nauwelijks in beeld en raakt veelal het spoor bijster. Ondanks dat er vaak een mooie oplossing tot stand komt, is het niet de juiste oplossing voor degene met de vraag.

Achtergrond: Ga uit van de grondbeginselen voor coaches

Coachen is geheel wat anders dan iemand iets leren, adviseren of iemand zeggen wat te doen. In een coachingstraject gaat het er om dat je iemands kwaliteiten aanspreekt. Samen onderzoek je wat hij/zij met zijn/haar achtergrond en kwaliteiten het beste in een bepaalde situatie kan doen. De coach heeft altijd een dienende rol. De meest gemaakte fout is dat de coach op de stoel van degene die hij coacht gaat zitten en voor de ander gaat denken en oplossingen genereert.

Zie de grondbeginselen van het coachen hieronder.

  • Het gesprek is gebaseerd op gelijkwaardigheid.
  • De coach blijft zich inzetten voor ondersteuning van het individu.
  • De coachrelatie is gebaseerd op waarheid, openheid en vertrouwen.
  • Degene die gecoacht wordt, is verantwoordelijk voor de resultaten die hij voortbrengt.
  • Degene die gecoacht wordt, kan veel betere resultaten bereiken dan hij nu doet.
  • Het zwaartepunt van de coaching is gebaseerd op de ervaringen en gedachten van degene die gecoacht wordt.
  • Mensen die gecoacht worden kunnen perfecte oplossingen genereren

Coach tip wat betreft gesprekstechnieken: Neem het traject niet over!

Als coach ben je dienend en volgend. De belangrijkste gesprekstechnieken zijn hier contact maken en contact houden. Dat doe je door gericht te luisteren, de ander laten merken dat je geluisterd hebt door samen te vatten en de ander open verdiepende vragen te stellen. In een goed coachingsgesprek is niet de coach veel aan het woord maar degene die komt met de coachvraag. Hij is degene die de richting aangeeft en aan de slag gaat om tot een oplossing te komen die bij hem past. Als coach faciliteer je door het stellen van vragen die ondersteunend zijn om tot een oplossing te komen.

Valkuil: De coach is niet (meer) in contact

Als het gaat over een voorbeeld van gesprekstechnieken uit de praktijk hoe het niet moet:  De coach is het contact kwijt

In een organisatie die hulpmiddelen leverde aan de zorg kwam men er achter dat het team dat direct klantencontact had regelmatig tot verkeerde oplossingen kwamen. Analyse leverde op dat ze ofwel te weinig doorvroegen ofwel te weinig wisten van vooral de nieuwe producten. Het gevolg was dat er nog wel eens wat geleverd werd dat niet echt passend was. Dit leidde weer tot klachten en een hoop rompslomp. Dit moest anders. Besloten werd dat het team een training gesprekstechnieken zou krijgen en een coach om dat beter te leren doen. Bea een gedreven professional met veel kennis van zaken kreeg de taak om haar collega’s hierin te gaan coachen. Bea ging enthousiast aan de slag en vertelde haar collega’s hoe zij het deed en wat zij moeten gaan doen.

Echter ondanks haar inspanningen ging het niet echt veel beter. Haar collega’s zeiden ja en amen maar deden nog steeds hetzelfde. Het enige dat veranderde is dat ze bijna alles aan Bea vroegen. Bea werd op een voetstuk geplaatst door iedereen en deed bijna alle wat lastige dingen. Dit voorval hebben we besproken in de Leergang Coachen van collega’s. De conclusie was dat er weinig en nauwelijks contact was en dat de andere partij zich nauwelijks gehoord voelde. Toen dit duidelijk werd kon Bea echt gaan coachen en kwam er wel contact en ging het waar het over moest gaan. Zoals onzekerheid, bang om fouten te maken, etc. Vanuit daar werd er contact gelegd en werden mensen gestimuleerd om zelf te gaan leren.

Achtergrond van de gespreksvaardigheid: Contact leggen!

Een van de belangrijkste gesprekstechnieken is contact leggen met de ander. Als je in staat bent om contact te leggen, is de kans groot dat je kunt achterhalen wat er speelt bij de ander. Dit contact wordt ook wel de chemie genoemd die er moet zijn in ieder coachingsgesprek. Alleen als die er is, hoort de coach wat de coachee bedoelt te zeggen en andersom geldt hetzelfde. De basis in elk coachingstraject is altijd dat er echt contact is tussen beiden. Onder contact verstaan we echte aandacht voor elkaar, luisteren naar elkaar en open staan voor elkaar. Als dat niet aanwezig is, gebeurt er nagenoeg niets.

Ben je benieuwd wat de overige valkuilen zijn, klik dan hier voor het complete verhaal.  

https://www.heelopleidingen.nl/